In het eerste leerjaar gaat een nieuwe wereld open, namelijk deze van cijfers en letters.

Al spelend gaan we ‘leren’ met heel veel concreet materiaal; de klemtoon ligt op doen en beleven.

Mol en beer helpen ons de letters te ontdekken en ze te plakken tot woorden en zinnen.

Wist je dat we in december al helemaal zelf een nieuwjaarsbrief kunnen schrijven?

De bolobo’s nemen ons mee op ruimtereis om de getallen tot 10 te ontdekken.

We oefenen goed het splitsen tot 10 om op het einde van het schooljaar te rekenen tot 20.

Tijdens hoekenwerk is er tijd om te leren van elkaar, samen te werken, te experimenteren en speels te oefenen. 

Grote boekentassen en kleine handen

Over de sprong van de derde kleuterklas naar het eerste leerjaar

De zomervakantie nadert en in veel gezinnen wordt er stilaan nagedacht over een grote stap: de overgang van de derde kleuterklas naar het eerste leerjaar. Voor veel kinderen betekent dit hun eerste "echte" schooljaar, en voor ouders is het soms even slikken. Want plots is dat kleine kleutertje groot geworden.

Van bouwen met blokken naar schrijven met potloden

De overgang naar het eerste leerjaar voelt voor kinderen een beetje als een sprong. Weg zijn de verkleedhoek en de zandtafel, welkom boekentas, bank en werkblaadjes. Waar de dag vroeger begon met een kringmoment en veel vrije speelmomenten, komt er nu meer structuur en duidelijke leerdoelen bij kijken. Lezen, schrijven, rekenen — het klinkt allemaal plots erg serieus.Toch blijft er gelukkig ook ruimte voor fantasie en spel, zeker de eerste weken.

Switch derde kleuter en eerste leerjaar.
De Sint-Paulusschool zet daar nog een stapje verder in.

Sinds het schooljaar 2024-2025 ligt de klas van het eerste leerjaar vlak naast die van de derde kleuterklas. Dat maakt de overgang niet alleen fysiek kleiner, maar ook mentaal.

Elke twee weken op donderdag is er een "switch-moment": kleuters uit de derde kleuterklas kiezen een vriendje uit het eerste leerjaar en gaan samen spelend én lerend aan de slag in kleine groepjes. In het begin van het schooljaar ligt de nadruk op samen spelen en leren rekening houden met elkaar, om de sociaal-emotionele ontwikkeling te versterken. Daarna verschuift de focus geleidelijk naar fijne motoriek, met activiteiten die een meerwaarde bieden voor beide groepen – zoals knippen, werken met strijkparels en plasticine, schrijven, tekenen en kleuren.Want ook kinderen uit het eerste leerjaar oefenen soms graag nog even die basisvaardigheden.

Later in het schooljaar komt er meer nadruk op wiskundige en taalactiviteiten. Kinderen uit het eerste leerjaar helpen dan de jongere kleuters bij telspelletjes of letters herkennen. Maar het mooie is: het werkt ook omgekeerd. Pientere kleuters kunnen soms verrassend veel betekenen voor hun oudere maatje, bijvoorbeeld door vlot te benoemen wat op een prent staat, of door met frisse fantasie een verhaal te verzinnen waar de eersteklassers verder op bouwen.

Groot helpt klein, maar klein inspireert ook groot. Het is een aanpak die niet alleen de overstap vergemakkelijkt, maar ook een gevoel van samenhorigheid in de school versterkt.

Een zachte landing in het derde trimester

En dan volgt het slotakkoord van dit mooie groeitraject: in het derde trimester werkt de juf van het eerste leerjaar uitsluitend met de kinderen van de derde kleuterklas tijdens de switch. Zo maken de kleuters al echt kennis met hoe het eraan toegaat in de grote klas, in een vertrouwde sfeer. “We doen dat heel bewust rustig aan,” vertelt de juf. “Een goed prentenboek is vaak ons vertrekpunt. Van daaruit gaan we aan de slag — spelend, pratend, tekenend of schrijvend. De kinderen krijgen zo stap voor stap het vertrouwen: hé, ik ben er bijna klaar voor!”

De kinderen van het eerste leerjaar genieten intussen van quality time tijdens de switch met de juf van de derde kleuterklas die hen het vorige schooljaar begeleidde. De kleuterjuf blijft betrokken: zij oefent nog wat extra fijne motoriek of geeft een eerste speelse kennismaking met het Frans.

Zo ontstaat een zachte overgang, met een vertrouwde juf die blijft opduiken op de speelplaats, iemand die al een bekende is en een veilige brug vormt tussen kleuter- en lagere school.

Zelfs ouders pikken een glimp op van dit hele proces: aan de ramen van het eerste leerjaar verschijnen af en toe werkjes of foto’s van activiteiten. Een klein venster op een grote stap.